Οι Τεχνολογικές Εξελίξεις του 1993
AYTOKINHTOBIOMHXANIA 1993ΑΠΟ TEXNIKH ΣΚΟΠΙΑ
Του Δημήτρη Αλεξάνδρου
H οικονομική κρίση, που κυριάρχησε στην αγορά του αυτοκινήτου το 1993, δεν
ευνόησε τις επαναστατικές τεχνολογικές λύσεις στον κόσμο της αυτοκίνησης.
Οι κατασκευαστές προτίμησαν να εφοδιάσουν τα καινούργια μοντέλα τους με
στοιχεία που διαθέτει ο -γερμανικός- ανταγωνισμός, ελπίζοντας ότι θα
αποκτήσουν το πλεονέκτημα.
Έτσι λοιπόν, οι πλευρικές ράβδοι έγιναν στοιχεία «εκ των ων ουκ άνευ» και,
μαζί με διάφορα άλλα στοιχεία παθητικής ασφάλειας, έγιναν η αιχμή του
δόρατος για τις διαφημιστικές καμπάνιες.
Κατά τα άλλα, ο τεχνολογικός αγώνας εστιάστηκε στη βελτίωση μικρών ή
μεγαλύτερων λεπτομερειών, οι κατασκευαστές ουσιαστικά εξελίσσουν
τεχνολογίες που ήδη υπάρχουν.
Στις επόμενες σελίδες επιχειρούμε ένα μικρό απολογισμό από τις τεχνολογικές
εφαρμογές που σημάδεψαν τη χρονιά, καθώς και κάποιες τάσεις στην εξέλιξη
της αυτοκίνησης.
Όσο για το 1994, ίδια γεύση. Οι προτεραιότητες των κατασκευαστών θα είναι
λίγο πολύ οι ίδιες. Δημιουργία αυτοκινήτων που, όλο και περισσότερο
προσπαθούν να μιμηθούν το «γερμανικό» πρότυπο και που διακρίνονται, κύρια,
για την παθητική ασφάλεια που παρέχουν, την οικονομία και τη φιλικότητά
τους προς το περιβάλλον. Οι επιλογές δεν εξαντλήθηκαν και παρά την
οικονομική κρίση θα υπάρξουν τεχνολογικές εκπλήξεις.
Φτάνει οι εταιρίες να τολμήσουν και οι καταναλωτές σίγουρα θα
ανταποκριθούν._Δ.Α.
Αυτό που χαρακτηρίζει τη φετινή χρονιά είναι η στροφή του ιταλικού Γκρούπο
προς τις γερμανικές νόρμες. Παθητική ασφάλεια και ποιότητα κατασκευής αν
και, το τελευταίο δεν αποτελεί πάντα τον κανόνα. Οι Ιταλοί κατασκευαστές
ακολουθώντας τις τάσεις του αγοραστικού κοινού και τις επιταγές του
«μάρκετινγκ» παρουσίασαν μια νέα φιλοσοφία στο σχεδιασμό των αυτοκινήτων
τους. H τάση αυτή έγινε εμφανής πρώτα με τη νέα Δέλτα και στη συνέχεια με
το νέο Πούντο, το αυτοκίνητο που ουσιαστικά είναι η βάση της μελλοντικής
ανάπτυξης του Γκρούπο.
Μελετώντας το Πούντο διαπιστώνουμε ότι οι Ιταλοί αντιμετώπισαν τον τομέα
της παθητικής ασφάλειας συνολικά, καλύπτοντας όλες τις πτυχές του. O στόχος
τους ήταν να παρουσιάσουν ένα σύγχρονο αυτοκίνητο, το οποίο θα μπορεί να
αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό και να υπερισχύσει εκεί που τα προηγούμενα
ιταλικά αυτοκίνητα υστερούσαν: στις λεπτομέρειες. O σχεδιασμός ενός
αυτοκινήτου με ζώνες ελεγχόμενης παραμόρφωσης, ισχυρό κλωβό ασφαλείας και
αερόσακο δεν εκπλήσσει πλέον κανέναν. Θεωρούνται, πλέον δεδομένα για ένα
σύγχρονο αυτοκίνητο. Τα νέα είναι οι πλευρικές ράβδοι προστασίας, οι
προεντατήρες στις ζώνες ασφαλείας, τα μαλακά υλικά για την κατασκευή του
τιμονιού, η μελέτη προστασίας των μικρών παιδιών και των πεζών και άλλα
πολλά. H λίστα των στοιχείων παθητικής ασφάλειας που πρέπει να διαθέτει ένα
σύγχρονο αυτοκίνητο αυξάνει καθημερινά κάτω από την πίεση μιας σαφώς
κατευθυνόμενης υστερίας και όσα περισσότερα σίδερα και φούσκες προστίθενται
τόσο το καλύτερο για το μοντέλο που τα διαθέτει. Ελάχιστοι πλέον οδηγοί
ενδιαφέρονται ή ρωτούν για τα στοιχεία που εξασφαλίζουν την ενεργητική
ασφάλεια.
Οι Ιταλοί φρόντισαν να εφοδιάσουν το «μωρό» τους με όλα τα παραπάνω που
διαφημίζουν οι ανταγωνιστές τους προσθέτοντας ακόμα περισσότερα.
(Φαντάζομαι ότι, το επόμενο βήμα θα είναι να παρουσιασθεί ένα μικρό... τανκ
με το εσωτερικό του γεμάτο ζώνες, αεροπαπλώματα και φούσκες, με συνθετικές
φωνές που θα λένε «προσοχή: ξεπεράσατε τα 60 χιλιόμετρα._Κ.Κ.) Παράλληλα,
το νέο Πούντο πέρασε μια σειρά δοκιμών πρόσκρουσης πέρα από τις
υποχρεωτικές, δίνοντας την εικόνα ενός πραγματικά μελετημένου σύγχρονου
αυτοκινήτου.
Υπάρχει όμως και η άλλη όψη του νομίσματος. H βελτίωση της ποιότητας
κατασκευής και τα επιπλέον στοιχεία παθητικής ασφάλειας που τοποθετήθηκαν
στη νέα Δέλτα (όπως και στο Πούντο), επιβάρυναν σημαντικά το βάρος του
αυτοκινήτου. Λογικό επακόλουθο ήταν να μετριαστούν οι επιδόσεις ενός
παραδοσιακά «σπορτίφ» μοντέλου, αλλάζοντας ριζικά το χαρακτήρα του. O
δρόμος προς την οικονομική ανάκαμψη απαιτεί θυσίες...
Παρά το γεγονός ότι η πλειοψηφία των μοντέλων της χρονιάς κινείται από
βενζινοκινητήρες, ο κινητήρας που αποτέλεσε την ευχάριστη έκπληξη ήταν ένας
πετρελαιοκινητήρας, ο τουρμποντίζελ της Αλφα 164. Με μέγιστη ροπή 30
χιλιογραμμομέτρων στις 2000 σ.α.λ., από 2500 κ.εκ., ο κινητήρας ξεπερνά σε
ροπή ακόμα και πολλούς μεγάλους βενζινοκινητήρες, ενώ και οι εκπομπές
καυσαερίων του αυτοκινήτου είναι χαμηλότερες ακόμα και από του αντίστοιχου
δίλιτρου καταλυτικού βενζινοκίνητου. Το μυστικό της επιτυχίας βρίσκεται στο
λεπτομερή σχεδιασμό του και στην εξελιγμένη κεντρική ηλεκτρονική μονάδα.
(
Τα «ελαφρά τούρμπο», που παρουσίασαν η Σάαμπ στο 9000 Cs και η Σιτροέν στην
XM 2.0 CT, αποδείχτηκαν ιδιαίτερα ελκυστικά. H υπερτροφοδότηση του κινητήρα
με χαμηλή μέγιστη πίεση υπερπλήρωσης, μόλις 0,55 bar για το Σάαμπ και μόλις
0,49 για τη Σιτροέν, είχε σαν αποτέλεσμα την ομαλή απόδοση ισχύος και την
μεγαλύτερη ελαστικότητα του κινητήρα. Ειδικά στο Σάαμπ, η υπερτροφοδότηση
αυτού του είδους, εξαφάνισε την αδυναμία του πολυβάλβιδου κινητήρα στις
χαμηλές στροφές. Ανάλογο αποτέλεσμα είχε και στην XM, όπου η καμπύλη ροπής
(βλ. σχήμα) παρουσιάζεται εντελώς επίπεδη από τις 2200 σ.α.λ. μέχρι τις
4400 σ.α.λ.
Στον τομέα των αναρτήσεων, η μείωση του κόστους των ηλεκτρονικών συστημάτων
επέτρεψε την τοποθέτηση εξελιγμένων, ηλεκτρονικά ελεγχόμενων αναρτήσεων και
στα μεσαία μοντέλα ορισμένων εταιριών.
Πρώτο παράδειγμα η ημιενεργητική ανάρτηση Ιντρακτίβ II, που τοποθετήθηκε
στη νέα Ξαντιά, (φωτό 1) και είναι εξέλιξη του συστήματος Ιντρακτίβ της XM.
Στο μεσαίο μοντέλο της Σιτροέν η ελαστικότητα και η απόσβεση της ανάρτησης
μεταβάλλονται, πλέον, αυτόματα, ανάλογα με τις εντολές της κεντρικής
ηλεκτρονικής μονάδας. Βασικά στοιχεία του συστήματος είναι οι γνωστές
σφαίρες λαδιού-αερίου της Σιτροέν, ενώ μια σειρά από αισθητές παρέχει στην
κεντρική ηλεκτρονική μονάδα τα απαραίτητα δεδομένα.
Εκτός όμως από τη Σιτροέν και η Λάντσια τοποθέτησε το εξελιγμένο
ηλεκτρονικό σύστημα ελέγχου της απόσβεσης στη Δέλτα HF (φωτό 4). Στην πρώτη
του μορφή το σύστημα είχε παρουσιαστεί πρωτύτερα στη Θέμα, η εξέλιξη όμως
των ηλεκτρονικών έκανε δυνατή την τοποθέτησή του και στη μικρότερη Δέλτα.
Τέλος, στο ίδιο μήκος κύματος βρίσκεται και το σύστημα ενεργού απόσβεσης με
το οποίο μπορεί να εφοδιαστεί το Μοντέο. H Φορντ δημιούργησε ένα σύστημα με
το οποίο η σκληρότητα της απόσβεσης αλλάζει ανάλογα με τις οδηγικές
συνθήκες. H μεταβολή μεταξύ της «μαλακής» και «σκληρής» θέσης της ανάρτησης
επιτυγχάνεται μέσω μιας ηλεκτρομαγνητικής βαλβίδας (φωτό 2), η οποία
ρυθμίζει τη ροή του υγρού μέσα στον αποσβεστήρα. Όπως και στα προηγούμενα
συστήματα, η κεντρική ηλεκτρονική μονάδα επεξεργάζεται τα μηνύματα που
δέχεται από αισθητήρες, που δίνουν την ταχύτητα στροφής του τιμονιού, την
κατακόρυφη και διαμήκη επιτάχυνση ή επιβράδυνση και την ταχύτητα του
οχήματος. Στόχος, φυσικά, είναι η βελτίωση της οδικής συμπεριφοράς του
οχήματος με ταυτόχρονη διατήρηση της άνεσης των επιβατών.
Ενώ όμως το περίπλοκο ηλεκτρονικό σύστημα τοποθετείται κατ? επιλογήν, η
διάταξη της πίσω ανάρτησης είναι στάνταρ για όλες τις εκδόσεις του Μοντέο
(εκτός από τις στέσιον). Με ονομασία «Κουαντραλίνκ» (φωτό 3) αποτελείται
από δύο εγκάρσιους βραχίονες, έναν υστερούντα και ένα κλασικό γόνατο
Μακφέρσον. Το σύστημα συμπληρώνεται από μια αντιστρεπτική ράβδο και σύμφωνα
με τους ανθρώπους της εταιρίας παρουσιάζει χαρακτηριστικά παθητικής
τετραδιεύθυνσης.
1. Κεντρική ηλεκτρονική μονάδα
2. Αισθητήρας κατακόρυφης επιτάχυνσης
3. Ηλεκτρομαγνητικές βαλβίδες
4. Αισθητήρας φρεναρίσματος
5. Αισθητήρας ταχύτητας, γωνίας τιμονιού
6. Αισθητήρας ταχύτητας
7. Κονσόλα ελέγχου λειτουργίαςΣτα συστήματα μετάδοσης κίνησης ένα
ενδιαφέρον χαρακτηριστικό για το 1993 είναι η χρησιμοποίηση κιβωτίων 6
ταχυτήτων σε αυτοκίνητα παραγωγής. H τοποθέτησή τους σε σπορ μοντέλα, όπως
το Αουντι S2 ή η Τογιότα Σούπρα ευνοεί την καλύτερη εκμετάλλευση της υψηλής
ισχύς τους. Από την άλλη μεριά όμως η τοποθέτηση εξατάχυτου κιβωτίου στο
Πούντο (σχ. 1) με τους 55 ίππους είναι κίνηση μάλλον αμφισβητήσιμη.
Ιδιαίτερη προβολή είχε και το κιβώτιο συνεχώς μεταβαλλόμενης σχέσης
μετάδοσης N-CVT, με το οποίο εφοδίασε η Νισάν το νέο Μίκρα (σχ. 2). H
συνεχής μεταβολή της σχέσης μετάδοσης έχει σαν αποτέλεσμα την ομαλότερη
λειτουργία του κινητήρα και την επίτευξη της μεγαλύτερης δυνατής
οικονομίας.
H σχέση του αυτοκινητιστικού τμήματος της Σάαμπ με το αντίστοιχο αεροπορικό
είναι συχνά πηγή πρωτότυπων ιδεών, που βρίσκουν συχνά εφαρμογή στα
αυτοκίνητα της εταιρίας. Στην έκδοση τούρμπο του νέου 900 ο οδηγός έχει τη
δυνατότητα να «σβήσει» τον πίνακα οργάνων τη νύχτα με το πάτημα ενός
κουμπιού, διατηρώντας φωτεινό μόνο το ταχύμετρο (βλέπε και σχετική δοκιμή
σ? αυτό το τεύχος). Έτσι η προσοχή του δε διασπάται από τη φωτεινότητα των
οργάνων, τα οποία βέβαια συνεχίζουν να λειτουργούν και ανάβουν ξανά μόνο
όταν υπάρχει ανάγκη. Πέρα πάντως από την εργονομία οι μηχανικοί
εντυπωσίασαν πάλι το κοινό με την τοποθέτηση ενός ημιαυτόματου κιβωτίου,
στο ίδιο μοντέλο. Το πεντάλ του συμπλέκτη πλέον αφαιρέθηκε, αν και ο μοχλός
ταχυτήτων παρέμεινε. Όταν ο οδηγός θέλει να αλλάξει ταχύτητα απλά σηκώνει
το πόδι από το γκάζι και μετακινεί το μοχλό ταχυτήτων. H απο-σύμπλεξη
γίνεται μέσω ενός υδραυλικού ενεργοποιητή, τοποθετημένου μέσα στο κιβώτιο
ταχυτήτων. H λειτουργία ελέγχεται από την κεντρική ηλεκτρονική μονάδα, η
οποία συλλέγει παράλληλα μια σειρά από δεδομένα, όπως τις στροφές
λειτουργίας του κινητήρα, τη θέση του μοχλού ταχυτήτων, το φορτίο κ.λπ.
Το Ρενό Τουίνγκο ήταν σίγουρα ένα από τα ριζοσπαστικά μοντέλα της χρονιάς,
κυρίως από αισθητική και εργονομική άποψη. Σημαντική είναι όμως και η
οικολογική πλευρά του σχεδιασμού με έμφαση στη δυνατότητα ανακύκλυσης των
τμημάτων του, σε ποσοστό μάλιστα 90%. Ήδη ορισμένα τμήματα, όπως ο
συσσωρευτής, οι θόλοι των εμπρός τροχών και μονωτικά μέρη είναι
κατασκευασμένα από ανακυκλωμένα υλικά. Παράλληλα, έχει προγραμματιστεί
επακριβώς η διαδικασία διάλυσης του αυτοκινήτου στα επιμέρους τμήματα, τα
οποία έχουν μαρκαριστεί ανάλογα για τον ευκολότερο εντοπισμό και διαλογή
τους.
Φανάρια
Προφυλακτήρες
Ανεμιστήρας
Σώμα καλοριφέρ
Κρύσταλλο παρμπρίζ
Επένδυση θυρών
Τεπόζιτο ψυκτικού
Εξωτερικός καθρέφτης
Εσωτερική επένδυση καθίσματος
Ζώνες ασφαλείας
Επένδυση πίσω πόρτας
Πίσω φανάρια
Ανακυκλώσιμα τμήματα
Ανακυκλωμένα τμήματα
Πλαστικό κάλυμμα
Μπαταρία
Τεπόζιτο καθαριστικού υγρού
Θόλοι τροχών
Ράγες καθισμάτων
Πλευρικό κατώφλι
Ηχομονωτική επένδυση
Επένδυση
Πλαστικά τάσια